Spreekbeurt luchtballonnen
Spreekbeurt luchtballonnen
Inhoud
- Geschiedenis van de luchtballon
- Soorten luchtballonnen
- Hoe zit een luchtballon in elkaar?
- De besturing van de luchtballon?
- Hoe verloopt een ballonvlucht?
De geschiedenis van de luchtballon
De Franse broers Joseph Michel en Jacques Etienne Montgolfier maakten de eerste hete luchtballon in 1783. Om die reden heet in Frankrijk een ballon daarom nog steeds een montgolfiere. De broers werkten op hun familiebedrijf, een papierfabriek in Annonay vlak bij Lyon in Frankrijk.
Ze zagen dat een hemd dat boven het vuur te drogen hing opsteeg en kwamen zo op het idee om een hete luchtballon te maken. Ze gooiden stukjes papier in de openhaard, die ze even later uit de schoorsteen zagen komen. Ze dachten dat het de rook was die er voor zorgde dat het papier omhoog ging. Later kwamen ze er achter dat het de hete lucht was.
De broers gaven hun eerste demonstratie met een ballon gemaakt van linnen zonder mensen. De ballon werd boven en open vuur gehouden. Een handvol toeschouwers vogen het experiment. Nog in dezelfde maand gaven ze in Versailles een demonstratie van hun uitvinding aan de koning.
De eerste luchtballon met levende wezens.
Een paar maanden waren ze zover dat ze in een mandje onder de ballon een schaap, een haan en een eend de lucht in stuurden. Hierbij was ook weer koning Lodewijk XVI aanwezig. Inmiddels waren er ook honderdduizend toeschouwers die getuige waren van het experiment. De vlucht duurde 8 minuten en de dieren overleefden de reis van 3 km.
De eerste mens de lucht in
Omdat de dieren het overleefden, gaf de koning toestemming om vluchten met mensen als passagier te maken. Deze keer in samenwerking met Réveillon die de boel sponsorde met geld en een werkplaats. Étienne bouwde een luchtballon van 60.000 kubieke voet (1.700 m3) om deze vluchten met mensen te maken.
De ballon was ongeveer 23 meter hoog en ongeveer 15 meter in doorsnee. Op 15 oktober 1783 ging de eerste mens de lucht in. Dat was Jean-François Pilâtre de Rozier. De natuurkundige herhaalde het experiment nog eens met een aantal geleerde. De ballon bleef met touwen verankerd aan de grond.
De eerste vrije vlucht met een luchtballon
Op 21 november 1783 was het dan zover. De markies van d’Arlandes een majoor uit het leger durfde het aan. Hij ging de lucht in samen met Pilâtre de Rozier. Ze vlogen ongeveer 3.000 voet (910 m) boven Parijs en legde daarbij een afstand van negen kilometer af. Na een vaart van 25 minuten landde de ballon tussen de windmolens ,net buiten de stad, op de Butte-aux-Cailles.
Net op tijd.
De uitvinding en de vlucht waren net op tijd. Op 1 dec 1783 lukte het Jacques Alexandre César Charles en professor Robert om op te stijgen in een met waterstof gevulde ballon die hij had ontwikkeld. Hij steeg op tot een hoogte van ongeveer 3 km (1,9 mijl) en daarmee komen we op het volgende onderwerp.
Soorten luchtballonnen
Er zijn 2 soorten luchtballonnen. Je hebt een heteluchtballon en een gasballon. Een gasballon kan alleen in de lucht komen als het gas lichter is dan de lucht. Vroeger gebruikten ze waterstof omdat dat lichter was dan lucht. Maar waterstof is gevaarlijk omdat dat heel brandbaar is. Daarna gebruikten ze helium want dat is niet gevaarlijk en niet brandbaar. Omdat helium zo duur is gworden gebruiken ze nu daarvoor weer waterstof. Gasballonnen waren gedurende 150 jaar het meest populair. Maar omdat het gemakelijker en goedkoper is is sinds eind jaren 50 Ed Jost die de hete luchtballon weer op de kaart zette. De uitvinding van propaanbanders en gas uit flessen was zodoende de aanleiding om hete luchtballonnen te herintroduceren.
Je kan het verschil tussen en gasballon en een heteluchtballon zien aan onder andere de zandzakken (alleen bij een gasballon). Ook is de gasballon ronder van vorm en hangt de mand verder onder de ballon. De brander is dan weer typisch voor n hete luchtballon.
Een ander groot verschil is dat een gasballon veel langer in de lucht kan blijven. Het wereldrecord is 92u. Voor een hete luchtballon met passagiers is dat meestal 1 uur.
De onderdelen van een ballon
De luchtballon bestaat uit 4 onderdelen:
- de ballon
- de mand,
- de brander,
- de gasflessen
De ballon
Het omhulsel van de ballon is gemaakt van nylon of polyester met frame van loadtapes. Dat is eigelijk het beste te vergelijken met het chasis van een auto of vliegtuig. De stof is dan het plaatwerk.
Normaal wordt de top van de ballon nooit heter dan 120 graden Celsius, dat is ruim onder het smeltpunt van nylon. Maar voor de zekerheid is er wel een electronische temperatuursensor boven in de ballon, waardoor je in de mand kunt zien hoe warm het is in de ballon. Daarnaast hangt er een vlaggetje in de ballon dat naar beneden valt als het te warm word. Ook een stikker houd bij wat de maximale temperatuur in de ballon is geweest.
De mand
De mand is gemaakt van gevlochten wilgentenen want die zijn licht, sterk en buigzaam. Moderne en grotere manden zijn voorzien van een stalen buizen frame. Met staalkabels (soms gebruikt met ook kevlar kabels) zit de mand dan weer vast aan de brander, die op zijn beurt weer vast zit aan de loadtapes van de ballon. De mand is verder voorzien van een brandblusser, een EHBO trommel en een zogenoemde handeling lijn.
De handeling lijn is ongeveer 50 meter lang en word gebruikt om als de ballon stil hangt deze naar n open plek te trekken.
De brander
De brander zorgt voor de hete lucht. Daarvoor gebruiken men propaan dat door een kraanventiel naar buiten kan. Als de piloot de gasbrander opent komt er een sterke vlam uit die wel 4 meter hoog kan zijn. Om op te stijgen en de bereikte hoogte vast te houden Bedient de piloot ongeveer elke halve minuut de branderkraan los.
De gasflessen
De gasflessen met propaan zijn verpakt in een dikke schuimrubber hoes om te voorkomen dat de mensen zich verwonden bij een ruwe landing en om de fles te beschermen. De flessen worden gemaakt van aluminium, roestvrij staal of titanium. In elke fles zit ongeveer 40 liter gas en dat is genoeg om 40 minuten te vliegen. Er is ook altijd een brandblusser bij.
De besturing van de luchtballon
Een ballon gaat de richting in waar de wind hem heen blaast. Wel zijn er op verschillende hoogtes som andere windrichtingen. De piloot wil graag weten wat de rictingen er zijn op de verschillende hoogtes. Door ballon te verwarmen gaat die omhoog. Om te landen of lager te gaan moet de piloot de lucht laten afkoelen. Bij de landing maakt de piloot gebruik van een touw wat de klep boven in de ballon opent. Deze klep noemt men de parachute.
Hoe verloopt een ballonvlucht
Voor dat een ballon op kan stijgen moet deze nog opgebouwt worden. Eerst wordt de brander op de mand gezet. Daarna kantelen ze de mand op de zijkant. Daarna maakt men de ballon met kabels vast aan het branderframe.
Met een grote ventilator blazen ze de ballon vol met koude lucht. Daarna verwarmen ze de ballon met de brander en word de lucht heter. Inmiddels komt dan de mand recht op en kan je opstijgen. De luchtballon wordt gevolgd door een volgauto. De volgauto heeft een aanhangwagen waar de mand, ventilator, brander en ballon in kan. Het is belangrijk dat de piloot weet waar hij is tijdens de vaart.
Bij de landing heb je een goede plek nodig om op te landen en een stad of bos is dan lastig. Meestal is de landing in een wei van een boer.
Waarvoor worden ballonnen gebruikt.
- Toeristische tochten
- Wedstrijden
- Oorlogen
Toeristische tochten
Het meest populair zijn ballonnen voor toeristische tochten. Beroemd zijn deze in bijvoorbeeld Cappadocia in Turkije. In Dubai of Egypte. Ook ballonfestivals in binnen en buitenland trekken jaarlijks duizenden bezoekers en passagiers. Ook in Nederland zijn de ballonvaarten razend populair geworden en staan bij menigeen op de bucketlist. Wij verzorgen graag jouw ballonvaart.
Ballonfestivals
Een goede en daarnaast leuke manier om je voor te bereiden op je spreek beurt is een ballonfestival te bezoeken. Er zijn er diverse te vinden in alle delen van het land.
Wedstrijden
Wedstrijden om de Nederlandse, Europeese en Wereldtitel worden georganiseerd voor hete luchtballonen. Deze ballonnen hebben vaak een vorm als van een rugbybal. Dit is omdat men dan sneller kan stijgen en dalen en zo snel een andere richting kan krijgen om naar de doelen te komen. Een doel is vaak een kruis waar men zo dichtbij mogelijk een zakje met zak moet neer gooien. Ook zijn er wedstrijden met een ballon die als eerste opstijgt (de vos) en de andere ballonnen volgen dan na 10 minuten en moet de vos volgen en zo dicht mogelijk bij de vos landen.
Voor gasballonnen is de Coupe Aéronautique Gordon Bennett de wedstrijd. Ook wel het wereldkampioenschap voor lange afstand ballonvaren. Hierbij wint de deelnemer die hemelsbreed het verst van het opstijgterrein land. Deze wedstrijd duurt soms wel 3 dagen en 4 nachten en word ook wel de zwaarste race ter wereld genoemt. Als sinds 1906 word deze wedstrijd gehouden. Het record van de langste afstand staat op naam van de Belgen Bob Berben en Benoît Siméons die in de race van 2005 maar liefst 4.300 km af legde ze deden daar 65 uur over.
Op de olympische spelen van 1900 in Parijs was ballonvaren zelfs eenmalig een olympische sport.
Oorlogen
Ook in oorlogen bewezen ballonnen hun diensten. Vaak gebruikte men ballonnen als uitkijkpost om zo een goed overzicht te krijgen. Bekend is dat tijdens de Frans revolutie bij de slag om Fleurus ballonnen werden ingezet. Ook tijdens de Brugeroorlog is een balloncorps opgericht door Abraham Lincoln.
Tijdens Frans Pruisische oorlog in 1870 was de belegering van Parijs. Maar liefst 164 mensen ontvluchten de belegerde stand met 67 luchtballonnen. Ook 381 postduiven vaarde mee en brachten de berichten terug naar Parijs.
Omdat men in die tijd niet goed wist waar men was en er zeker van wilde zijn dat men achter de linies lande zijn deze ballonnen door heel Europa geland. Ook de eerste ballonlanding in Nederland op 24 nov 1870 was vanuit Parijs. Bij Castelre lande de ballon met de naam Archimede. Er is nog een monumentje te vinden die aan deze vaart herinnert. Klik hier voor n uitgebreid verhaal.
Heb je deze informatie gebruikt voor jouw spreekbeurt dan zouden we het leuk vinden als je reageert en ons je vertelt hoe oud je bent en wat voor punt je kreeg voor je spreekbeurt.